مجلس ملی هند - نمایش محتوای تولیدات ویژه
مجلس ملی هند
مجلس ملی هند
National Assembly India
مجلس هند عالیترین نهاد قانونگذاری و نیرومندترین نهاد سیاسی در هند است که در سال ۱۹۱۹ برپا گردیدهاست. پارلمان هندوستان از سه بخش تشکیل میشود؛ ریاستجمهوری هند، و دو مجلس لوک سابا و راجیا سابا. لوک سابا مجلس سفلی و راجیاسابا مجلس علیای پارلمان دومجلسی این کشور است. رئیسجمهور اختیار دستور برگزاری جلسات و تعویق جلسات هر دو مجلس و صدور فرمان انحلال لوک سابا را دارد.
لوکسابا (مجلس عوام) ۵۴۵ نماینده دارد، که ۵۳۰ نفر با رای مستقیم شهروندان و ۱۳ نفر از ۷ فرمانداری کل انتخاب و به مجلس عوام راه پیدا میکنند. ۲ نفر را نیز رئیس جمهور از میان بریتانیاییهای هندی تبار برمیگزیند. معرفی و رسمیت نخستوزیر از طریق حزب حاکم یا ائتلاف احزاب در مجلس عوام (لوکسابا) صورت میپذیرد.
نمایندگان راجیاسابا (سنا) ۲۵۰ نفرند که ۱۲ تن از آنها را رئیس جمهور برمیگزیند و بقیه را نمایندگان مجالس ایالتی انتخاب میکنند. ریاست مجلس بطور معمول با معاون رئیس جمهور است.
اجزای پارلمان : مجالس قانونگذاری یعنی مجلس نمایندگان معروف به 'لوک سابها' و مجلس علیا معروف به 'راجیا سابها' و همچنین مجلس قانونگذاری ایالتها پارلمان از ۳ تشکیلات تشکیل میشود : لوکسابا - راجا سبا - مجلس قانونگذاری ایالتها
جلسات پارلمان : دوره مجلس برای انجام کار در فواصل زمانی است بیش از ۶ ماه فاصله بین دو جلسهاست. از این رو مجلس باید برآورده و حداقل دو بار در سال دوره کاری داشته باشد. در هند، پارلمان انجام سه جلسه هر سال.
1.جلسه دورهای بودجه: ۲۰–۳۵ روز در ماه فوریه تا می.
2.جلسه موسمی: ۲۰–۳۵ روز در ماه ژوئیه آگوست.
3.جلسه زمستان: ۲۰–۳۴ روز در ماه نوامبر تا دسامبر
کمیتهها : پارلمان هند کمیتههای گوناگونی را همچون:
1.«کمیته مشورت تجاری»،
2.«کمیته لایحهها»،
3.«کمیته دفاع از امتیازات اعضا»،
4.«کمیته تضمین عدم سوء استفاده از قدرت قانونگذاری»،
5.«کمیته شرکتهای دولتی»،
6.«کمیته تضمینهای دولتی»،
7.«کمیته برآوردها»
8.«کمیته محاسبات دولتی»، به منظور انجام هر چه موثرتر وظایف خود تشکیل میدهد. هر لایحه در وزارتخانه تحت نظارت قائم مقام آن وزارتخانه تهیه و اول به «گروه وزرا» و سپس به کابینه دولت مرکزی تسلیم میشود. دولت هند گروهی را متشکل از چندین وزیر به منظور بررسی لایحهها و نیز دیگر موضوعات عمده تشکیل داده که به عنوان «گروه وزرا» معروف است. قائم مقام بالاترین مقام رسمی دائمی در یک وزارتخانه و در واقع مشاور اصلی وزیر آن وزارتخانه است حال آنکه وزیر و معاونان وی در اصل شخصیتهای سیاسی مربوط به حزب یا ائتلاف حاکم هستند که تا زمان ادامه حیات دولت بر سر قدرت باقی میمانند و با پایان کار دولت از کار بر کنار میشوند.
وزیر مربوطه لایحه را بعد از تأیید آن توسط کابینه دولت در مجلس «لوک سبها» و سپس در مجلس «راجیاسبها» مطرح میکند و اعضای این دو مجلس دیدگاههای خود را در مورد مزایا و معایب آن به نوبت ابراز و سپس آن را با آرای کتبی یا شفاهی تصویب میکنند. مطرح شدن لایحه در پارلمان هند همیشه به راحتی صورت نمیگیرد و از سوی اعضای احزاب مخالف برخی اوقات اخلالهایی صورت میگیرد به گونهای که وزیر قادر به طرح لایحه نمیشود و رئیس مجلس روند مجلس را برای مدتی متوقف میکند. هر لایحه بعد از تصویب در «لوک سبها» و «راجیاسبها» به منظور تأیید نهایی برای رئیس جمهوری ارسال میگردد و در صورت امضای رئیس جمهوری، به عنوان قانون ابلاغ میشود.
گاهی اوقات، رئیس جمهوری، به دلایل گوناگون، از امضای لایحه تصویب شده توسط «لوک سبها» و «راجیا سبها» خودداری و آن را برای انجام اصلاحاتی به دولت بر میگرداند. اگر امضای لایحهای توسط رئیس جمهوری بیش از شش ماه به درازا بکشد آن لایحه لغو و دولت مجبور میشود که لایحه جدیدی را تهیه و تنظیم کند. دولت لایحه را بطور عادی ابتدا در «لوک سبها» و سپس در «راجیا سبها» مطرح میکند اما گاهی اوقات عکس این عمل نیز صورت میگیرد. دولت، در موارد بسیار نادر، لایحهای را در نشست مشترک اعضای مجالس «لوک سبها» و «راجیا سبها» مطرح میکند. «لایحه ممانعت از تروریسم» (پوتو) آخرین لایحهای بود که دولت هند آن را ۲۶مارس ۲۰۰۲در یک نشست مشترک اعضای مجالس «لوک سبها» و «راجیا سبها» مطرح کرد.
«ائتلاف دمکراتیک ملی» تحت رهبری حزب «بهارتیا جاناتا» (بی. جی. پی) در آن موقع از اکثریت لازم در «لوک سبها» برای تصویب «لایحه ممانعت از تروریسم» برخوردار نبود اما تعداد حامیان این ائتلاف در «راجیا سبها» بیش از مخالفان بود. دولت «ائتلاف دمکراتیک ملی» تحت نخست وزیری «آتال بیهاری واجپایی» از این وضعیت استفاده و لایحه «ممانعت از تروریسم» را در یک نشست مشترک اعضای «لوک سبها» و «راجیا سبها» مطرح و تصویب کرد. دولت «ائتلاف مترقی متحد» تحت رهبری حزب کنگره (دولت کنونی) این قانون را در سال ۲۰۰۴بسیار وحشیانه توصیف و آن را لغو کرد. نظام مشابهی نیز در مجالس ایالتها به مورد اجرا گذاشته میشود با این تفاوت که برخی از ایالتها همچون «جامو و کشمیر» و «بیهار» دارای دو مجلس هستند در حالی که اکثر ایالتها یک مجلس دارند.
کمیتههای تخصصی:کمیتههای مجلس نقش حیاتی در سیستم پارلمانی دارد. نیاز برای کمیتههای ناشی از دو عامل - یکی از اولین بودن نیاز به هوشیاری در بخشی از مجلس قانونگذاری بر اقدامات اجرایی، در حالی که یک دوم این است که مجلس قانونگذاری مدرن این روزها بیش از حد بر دوش با حجم سنگین کار با مدت زمان محدود در اختیار دارد. هر موضوع باید به طور سیستماتیک و کاملاً دقیق و در نظر گرفته شده در صحن مجلس بیاید. اگر کار این است که با مراقبتهای مناسب باید انجام شود، به طور طبیعی برخی از مسئولیت پارلمانی باشد به عهده سازمان است که در آن کار تمام شدهاست اعتماد به نفس است. تفویض اختیار به توابع خاصی از مجلس به کمیتهاست، بنابراین، تبدیل به یک امر عادی است.
این تبدیل همه لازم تر است، به عنوان یک کمیته تخصص در یک مادهاست که به آن اشاره شدهاست. این موضوع در کمیته، در طول بررسی این است، دیدگاههای بیان آزادانه، ماده در عمق، در شیوه کسب و کار مانند و در یک فضای آرام در نظر گرفتهاست. در بسیاری از کمیتههای عمومی، به طور مستقیم یا غیر مستقیم در ارتباط یادداشتها حاوی پیشنهادات و دریافت نقطه نظرات و مطالعات انجام شده و شواهد شفاهی گرفته شدهاست که کمیته کمک میکند تا در رسیدن به نتیجهگیری انجام شود. کمیتههای پارلمانی دو نوع عبارتند از: موقت و کمیتههای دائمی از همه قدرتمندترین کمیته حساب عمومی است که توسط رهبر مخالفان به رهبری است.